Oct 29, 2010

Ερευvητικό Πρόγραμμα Ε.Μ.Π | Αισθητική Αναβάθμιση του Ιστορικού Κέντρου των Αθηνών [02]

[Γ. Παρμενίδης]

Download

Ερευvητικό Πρόγραμμα Ε.Μ.Π | Αισθητική Αναβάθμιση του Ιστορικού Κέντρου των Αθηνών [01]

[Γ. Παρμενίδης]

Download

British Council "Living Together Project" | Athens: Migrant Cities Report [2008]

i-red, (Ινστιτούτο για τα Δικαιώματα την Ισότητα και την Εταιρότητα, που τρέχει στον 2ο χρόνο λειτουργίας του), με αρκετές πληροφορίες για τις συνθήκες ζωής των μεταναστών. http://www.i-red.eu/report.html

(Αρχή-υπόβαθρο της προσέγγισης του i-RED στην έρευνα και την πολιτική ανάλυση είναι ότι η ακαδημαϊκή παραγωγή και ο τρόπος που προβάλλεται στη δημόσια σφαίρα είναι δύο συνυφασμένες διαδικασίες.

Το i-RED διευθύνεται από τον Mίλτο Παύλου, κοινωνικοοικονομικό - νομικό ερευνητή και πολιτικό αναλυτή, διευθυντή του Εθνικού Παρατηρητηρίου του Ρατσισμού & της Ξενοφοβίας ΕΝΩΣΗ-ΚΕΜΟ (RAXEN National Focal Point), του οποίου ηγείται η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου σε συνεργασία με το Kέντρο Ερευνών μειονοτικών Ομάδων - ΚEMO. Το i-RED συμβάλλει στη διαχείριση και υλοποίηση του προγράμματος RAXEN.

To i-RED οικοδομεί ένα διεθνές δίκτυο έρευνας και δημόσιας παρέμβασης. (RED network)
To i-RED συγκεντρώνει μια διεπιστημονική ομάδα μελών και συνεργαζόμενων ερευνητών οι οποίοι είναι καταξιωμένοι μελετητές στις κοινωνικές επιστήμες (κοινωνιολογία, οικονομία, νομική, ανθρωπολογία, κοινωνική ψυχολογία, παιδαγωγική) και πολιτικούς ακτιβιστές κατά των διακρίσεων για τη μετανάστευση, την κοινωνική ισότητα και την πολιτική συμμετοχή.)

προτείνω να διαβάσετε την έρευνα του British Council που δίνει πάρα πολλές πληροφορίες για το καθεστός διαμονής των μεταναστών στην Αθήνα.

-KEMO - Κέντρο ερευνών μειονοτικών ομάδων http://www.kemo.gr/

-Hellenic League of Human Rights http://www.hlhr.gr/

__________________________________________________________________
Χθες μερικοί συμφοιτητές μας έλαβαν ένα mail από φοιτητές της Λωζάνης, με διάφορες απορίες κλπ. Για κάποιο λόγο έχουν διαιρέσει το κέντρο σε 2 "districts" για τα οποία ρωτούσαν. Τους ζήτησα κάποιες διευκρινήσεις και τους έδωσα και τη διεύθυνση του blog. για να δούμε....
__________________________________________________________________
I-red (institute of Rights Equality and Diversity). The site has a lot of formal reports (in Enlish) on the living conditions of immigrants in Greece. http://www.i-red.eu/report.html

(i-RED is headed by Miltos Pavlou, socioeconomic & legal researcher and political analyst, director of HLHR-KEMO, the Greek National Focal point on Racism & Xenophobia leaded by the Hellenic League for Human Rights in cooperation with the Research Centre for Minority Groups KEMO. The i-RED Director is assisted by a the Public Communication, Administration Units and the Pool of experts headed by the Senior legal expert in coordinating and promoting i-RED research work and public intervention. i-RED has a strong research record and experience. It is a centre of excellence on racism, discrimination, intolerance, migration and integration issues.

i-RED is leading, performing and financially managing the socio-legal research activity of HLHR-KEMO, in implementing the Greek National Focal Point of RAXEN, a network run by the European Union Fundamental Rights Agency.

i-RED is currently coordinating an international research and public intervention network. (RED network) )

I suggest you read the British Council Report regarding the state of immigrant habitation in Athens.

-Hellenic League of Human Rights http://www.hlhr.gr/

Oct 26, 2010

TVXS | Άρθρο "Άκου, Νικήτα!" [Ευφροσύνη Δοξιάδη]

Η εικαστικός Ευφροσύνη Δοξιάδη, κόρη του ανθρώπου που σχεδίασε ολόκληρες πόλεις και είναι υπεύθυνος για μια όμορφη πλευρά της Αθήνας που αγαπάμε, πιστεύει ότι η θητεία του Νικήτα Κακλαμάνη υπήρξε εγκληματική για την πόλη μας. Εξηγεί γιατί.

Για πρώτη φορά, πιστεύω, στην ιστορία της σύγχρονης Αθήνας, η εκλογή του επόμενου δημάρχου είναι τόσο κρίσιμης σημασίας. Μία πιθανή επανεκλογή του κ. Κακλαμάνη θα οδηγούσε την Αθήνα στον θάνατο. Ποτέ η πόλη μας δεν ήταν σ' αυτά τα χάλια! Το ιστορικό της κέντρο, που θα έπρεπε να είναι όχι μόνο η βιτρίνα της πόλης αλλά και ολόκληρης της χώρας (βλ. άρθρο του Γιάννη Βούλγαρη «Η καταρρέουσα Αθήνα ψηφίζει», «Τα Νέα», 2 Οκτωβρίου 2010), το τόσο πλούσιο σε μνημεία και αρχαιότητες, αντί για το πολιτιστικό πάρκο που όφειλε να είναι, έχει μετατραπεί σε έναν απόλυτο εφιάλτη όχι μόνο για τους κατοίκους αυτής της περιοχής -όπως είμαι εγώ- αλλά και για τους επισκέπτες της, Έλληνες και ξένους.

Τέσσερις σημαντικές πλατείες του κέντρου -η Ομόνοια, η πλατεία Κοτζιά, η πλατεία Θεάτρου και η κακοπαθημένη πλατεία Μοναστηρακίου- παρουσιάζουν μια δραματική εικόνα. Αυτές οι 4 εξαθλιωμένες, όπως τις κατάντησαν, πλατείες (αλλοτινά στολίδια) «περικλείουν» ασφυκτικά το Μέγαρο του Δημαρχείου. Και αναλογίζομαι και απορώ πώς άραγε μπορεί ο κ. Κακλαμάνης να κάθεται και να εργάζεται στον επίχρυσο θρόνο του μεγαλοπρεπούς γραφείου του μέσα στο Δημαρχείο, όταν το γραφείο αυτό έχει μετατραπεί εδώ χρόνια σε κέντρο του ΚΥΚΛΟΥ της ΚΟΛΑΣΗΣ, ενός κύκλου που ορίζουν οι 4 αυτές πλατείες. Έντονα απορώ...

Είκοσι μέτρα από το Δημαρχείο βρίσκεται η στοά του Πρωτοδικείου, που ενώνει την οδό Λυκούργου με την πλατεία Ομονοίας. Η στοά αυτή κάθε βράδυ μέχρι τα χαράματα γεμίζει από δεκάδες τραγικούς ηρωινομανείς, που με το κλείσιμο των καταστημάτων καταφεύγουν εκεί ημίγυμνοι και εξαθλιωμένοι και τρυπούν με ενέσεις τα γεννητικά τους όργανα μπροστά στο αδιάφορο βλέμμα των περαστικών. Και δίπλα, η πλατεία Ομονοίας, η καρδιά της Ελλάδας, έχει μετατραπεί σε μια απέραντη πασαρέλα από εμπόρους ναρκωτικών, βαποράκια, χρήστες. Μια εικόνα απόλυτης κόλασης! Την ίδια ώρα που μπροστά στον πάγκο με τις εφημερίδες αντηχούν τα γέλια μιας ανέμελης παρέας παλικαριών της Δημοτικής Αστυνομίας. «Δεν είναι δική μας δουλειά τα ναρκωτικά», μου είπαν κεφάτα, όταν τους πλησίασα αγανακτισμένη και τους ρώτησα γιατί δεν κάνουν κάτι. Αντίθετα, είναι δουλειά τους να σουλατσάρουν όλο το 24ωρο κόβοντας κλήσεις, ενώ δίπλα τους χαίνει η άβυσσος... Ούτε, βέβαια, είναι δουλειά του Αστυνομικού Τμήματος Ομονοίας που βρίσκεται 20 μέτρα από την πλατεία, στην οδό Βερανζέρου...

Κύριε Κακλαμάνη, αν δεν έχετε αρμοδιότητες για να δράσετε άμεσα και αποτελεσματικά, να τις αποκτήςετε! Γι' αυτό σας ψήφισαν οι πολίτες της Αθήνας. Δεν σας ψήφισαν για να διοργανώνετε το τραγικό «φεστιβάλ» του Δήμου Αθηναίων στα Τουρκοβούνια ούτε για να καταντήσετε τον δημοτικό σταθμό 9.84 σε κέντρο λαϊκής διασκέδασης και σε σταθμό άθλιας προπαγάνδας και αποσιώπησης! Ο Τζουλιάνι στη Νέα Υόρκη, με θέληση, πυγμή και όραμα άλλαξε την εικόνα της πόλης, τη μεταμόρφωσε, την έσωσε.

Η πλατεία Θεάτρου, πίσω από τη Βαρβάκειο Αγορά, είναι πλέον άβατη λόγω του ότι έχει καταληφθεί από έναν υπόκοσμο πρωτόγνωρο στην ιστορία της Ελλάδας. Η Σοφοκλέους και η Σωκράτους θυμίζουν το αλλοτινό Χάρλεμ. Η απειλή καραδοκεί σε κάθε βήμα σου. Εστιατόρια και μπαρ κλείνουν κακήν κακώς, επιχειρήσεις πολλών ετών μεταφέρονται αλλού για να σωθούν.

Η πλατεία Μοναστηρακίου, από τους Ολυμπιακούς Αγώνες κιόλας, λόγω της απουσίας συνεργείων καθαριότητας του δήμου, έχει καταστεί εστία μολύνσεων και δυσωδίας. Εργοτάξιο για πολλά πολλά χρόνια, για να ανακαινιστεί ξοδεύτηκε μια περιουσία από το δημόσιο χρήμα και πλακοστρώθηκε ολόκληρη με αμφιβόλου γούστου μωσαϊκό από ακριβά μάρμαρα, το οποίο είναι καλυμμένο μ' ένα τεράστιο στρώμα βρόμας. (Το σχέδιο του μωσαϊκού, βέβαια, με τους κυματισμούς, είναι φρικτά κοπιαρισμένο από τη ριβιέρα του Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας! Θλιβεροί απόηχοι από την Κόπα Καμπάνα στη σκιά της Ακρόπολης...) Στο κάτω μέρος της οδού Μητροπόλεως, αυτό με τις ψησταριές και τα κεμπάπ, σιχαίνεσαι να πατήσεις εξαιτίας της συσσωρευμένης στο πεζοδρόμιο λίγδας. Προς τι τα νεοπλουτίστικα κιτς μάρμαρα, κύριοι δήμαρχοι, παρόντες και απελθόντες; Όζουν άπλυτα από δεκαετίες...

Ερχόμαστε μπροστά στην Αγία Ειρήνη, έργο του Λύσανδρου Καυταντζόγλου, όαση πολιτισμού στο εσωτερικό της, όπου ο Λυκούργος Αγγελόπουλος κρατάει ζωντανή με τον πιο συγκινητικό τρόπο την πολιτισμική μας κληρονομιά, ψέλνοντας με τον πιο γνήσιο και άρτιο τρόπο τους βυζαντινούς ύμνους. Στην πλατεία αυτή, χάρη στον θαυμάσιο παπα-Θωμά, γίνεται η ωραιότερη Ανάσταση που μπορεί να ζήσει κάποιος. Χωρίς βεγγαλικά, γιατί κανείς από τους εκατοντάδες παρευρισκόμενους δεν διανοείται να χάσει ούτε μια στιγμή από τη λυρική αυτή εμπειρία, από βαρελότα και τρακατρούκες που εκπυρσοκροτούν. Επί της Αιόλου, όμως, το ευρύτερο περιβάλλον είναι και αυτό απαράδεκτα παραμελημένο από τον δήμο και γεμάτο εστίες μόλυνσης υπό τη μορφή περιφραγμένων με κυματιστή λαμαρίνα νεοκλασικών που χρησιμοποιούνται ως αποχωρητήρια από τα στίφη των πλανόδιων πωλητών, οι οποίοι, φτωχοί και εξαθλιωμένοι, βρίσκουν εκεί τη μόνη λύση. Τούρτες από ανθρώπινα κόπρανα ξαφνιάζουν τον ανυποψίαστο επισκέπτη. Δύο βήματα από τον ιερό βράχο!

Ο πεζόδρομος της Αιόλου καλύπτεται με ένα χαλί από πατημένες μαύρες τσίχλες ετών. Η πρωτοφανής αυτή μάστιγα εξαπλώνεται μέχρι τα πεζοδρόμια της λεωφόρου Αμαλίας. Εκεί απ' όπου περνούν όλοι οι ξένοι επισκέπτες της χώρας μας και φρικιούν με τα κακοχυμένα εξαμβλώματα-προτομές που έχει ορθώσει ο κ. Αβραμόπουλος. Ο πεζόδρομος της οδού Ερμού με τα ακριβότερα εμπορικά ενοίκια έχει επιλεγεί από τους αδίστακτους έμπορους ανθρώπινης δυστυχίας ως ιδανικός τόπος επίδειξης των τραγικών τους θυμάτων. Επί δημαρχίας Μπακογιάννη στήθηκαν δυο αποτρόπαια, κακότεχνα μπρούντζινα γλυπτά στις διασταυρώσεις Ερμού με Βουλής και Ερμού με Νίκης, ποιος ξέρει ποια πελατειακά συμφέροντα υπηρετώντας. Το ένα από αυτά σού πλακώνει την ψυχή, διότι δείχνει δυο ανθρώπινες πατούσες μπηγμένες σε μια σύνθεση από σκουπίδια. Ο αλαφιασμένος περαστικός ταυτίζεται απόλυτα με την εικόνα αυτή - ένας άνθρωπος γυμνός, θαμμένος μες στα σκατά! Μα δεν ντραπήκατε, κ. Μπακογιάννη, να επιλέξετε αυτό το συγκεκριμένο γλυπτό για να κοσμήσει το πλέον κομβικό σημείο της Αθήνας; Το πεζουλάκι του σιντριβανιού, μαρμάρινο, σπασμένο και μονίμως βρεγμένο απωθεί και τον πιο εξαντλημένο διαβάτη. Την ίδια ώρα που τα αριστουργηματικά γλυπτά του Θανάση Απάρτη και του Χρήστου Καπράλου, αφού ξηλώθηκαν από τις θέσεις τους, σαπίζουν στις Δημοτικές Αποθήκες...

Στο Μοναστηράκι, κοντά στον σταθμό του μετρό, βρίσκεται το ιστορικό κτίριο που στέγαζε κάποτε το Κακουργιοδικείο της Αθήνας, το οποίο ανακαινίστηκε πρόσφατα με έξοδα του Ιδρύματος Νιάρχου για λογαριασμό της Εκκλησίας, στην οποία ανήκει το κτίριο, για να στεγάσει μια βιβλιοθήκη της Εκκλησίας. Μετά από δεκαετίες εγκατάλειψης, το κτίριο ανακαινίστηκε πολυτελώς, με τρόπο όμως που έχασε τη λιτή ομορφιά που είχε πριν. Από το τέλος της επισκευής του το κτίριο περιφράσσεται με τη γνωστή κυματιστή λαμαρίνα ύψους δυο μέτρων, η οποία έχει μετατραπεί και αυτή σε δημόσιο αποχωρητήριο. Η μυρωδιά είναι αφόρητη! Και, τελικά, πόσα χρόνια θα μείνει περιφραγμένο το περιουσιακό αυτό στοιχείο, ανεκμετάλλευτο και αχρησιμοποίητο;

Αναίσχυντα η δημοτική Αρχή έχει εγκαταλείψει, εδώ και χρόνια, την καθαριότητα της πόλη μας, γιατί δεν είναι καινούργια όλα αυτά που συμβαίνουν. Ζήσαμε τη μεγαλομανία και το κιτς του κ. Αβραμόπουλου, υποστήκαμε την ασύστολη αδιαφορία και τις προκλητικές σπατάλες της κ. Μπακογιάννη και πρόσφατα υφιστάμεθα την ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ κακοδιοίκηση του κ. Κακλαμάνη.

Κύριοι και κυρίες, μας έχετε ρημάξει! Το 2003 γδύσατε το ιστορικό κέντρο της Αθήνας, ξηλώνοντας τα εκατόν πενήντα ετών μαρμάρινα πεζοδρόμιά του και τα αντικαταστήσατε με τσιμεντένια που πρόωρα θρυμματίστηκαν, καθότι ήταν ανεπαρκώς ψημένα. Η κλίμακα της τότε καταστροφής κατεγράφη από τον ηρωικό και αείμνηστο Χρήστο Παπουτσάκη στο περιοδικό «Αντί». Η έρευνα του περιοδικού είχε τότε αποκαλύψει ότι τα θαυμάσια αυτά μάρμαρα από τα πεζοδρόμια που ξηλώσατε πήγαν κατευθείαν για πώληση στις μάντρες της Ιεράς Οδού και μοσχοπουλήθηκαν σε κοσμικούς Αθηναίους για να διακοσμήσουν τις νεόπλουτες εξοχικές τους βίλες, κατά κανόνα στα νησιά.

Μας έχετε καταντήσει να ζούμε μέσα σε μια αθλιότητα, ενώ πληρώνουμε τους υψηλότερους δημοτικούς φόρους. Έχετε σπαταλήσει το δημόσιο χρήμα με τρόπους που προσβάλλουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Οι μεγαλομανείς γιορτές σας έχουν αδειάσει τα ταμεία. Η πόλη των Αθηνών, που θα έπρεπε να ανυψώνει το πνεύμα όλων μας με την εγγενή φυσική ομορφιά της, μας υποβαθμίζει και μας ντροπιάζει. Άλλη μια θητεία του κ. Κακλαμάνη θα έδινε τη χαριστική βολή στην πόλη που γεννηθήκαμε, που ζούμε, που αγαπούμε και που βλέπουμε να βιάζεται μπρος στα μάτια μας καθημερινά εξαιτίας σας.

Έλεος! Δεν σας αντέχουμε πια. Η Αθήνα ψυχορραγεί...

Source_ http://tvxs.gr/node/69066

Oct 25, 2010

UCL / Bartlett | Space Syntax Software / Documents

http://en.wikipedia.org/wiki/Space_syntax
http://en.wikipedia.org/wiki/Spatial_network

Μπορείτε να κατεβάσετε κείμενα του μεταπτυχιακού προγράμματος "Space Syntax" του πανεπιστημίου UCL (University College of London)-Bartlett School, από τη σελίδα http://eprints.ucl.ac.uk/view/subjects/14500.html

Μπορείτε επίσης να κατεβάσετε το σχετικό λογισμικό (Depthmap/ Confeego) αν γραφτείτε στη σελίδα και παράλληλα στείλετε πιστοποιητικά σπουδών (στέλνοντας το πάσο μου, με δέκτηκαν σε 4 μέρες)
http://www.spacesyntax.org/software/index.asp

Όταν και αν βγάλω άκρη με τα προγράμματα θα ανεβάσω υλικό.
___________________________________________________________________

http://en.wikipedia.org/wiki/Space_syntax
http://en.wikipedia.org/wiki/Spatial_network

You can download documents of the Graduate "Space Syntax" program of UCL-Bartlett School visiting the following page
http://eprints.ucl.ac.uk/view/subjects/14500.html

You can also download the 2 software packages regarding Space Syntax analysis by registering to the program. That requires emailing a student identification. (emailing my university pass, I granted access in 4 days)
http://www.spacesyntax.org/software/index.asp

Any analysis produced will be uploaded in the near future.

"Μας σπρώχνουν σε εμφύλιο"

ΑΘΗΝΑΪΚΟ ΚΕΝΤΡΟ. Γοητευτικά σοκάκια στην Πλάκα, χώροι τέχνης στο Μοναστηράκι, γραφικά ταβερνάκια στο Θησείο, ρομαντικές βόλτες κάτω από το μεγαλείο της Ακρόπολης. Κάπου εκεί τελειώνει η γυαλιστερή καρτ-ποστάλ και αρχίζει η πραγματικότητα. Η σκληρή, η βρώμικη, η επικίνδυνη, αυτή που κυριαρχεί στην καθημερινότητα των ανθρώπων που τολμούν να περάσουν την Ομόνοια, να διαβούν την Αθηνάς, να περπατήσουν στο Μεταξουργείο, να ζήσουν στην πλατεία Θεάτρου, να λειτουργήσουν επιχειρήσεις στην πλατεία Κουμουνδούρου, να μεγαλώσουν παιδιά στον Κεραμεικό. Για όλους αυτούς η Αθήνα είναι μια πόλη αμαρτωλή, που διώχνει τους κατοίκους της και παραδίδεται στα χέρια του εγκλήματος, της παράνομης μετανάστευσης, της πορνείας και των ναρκωτικών. Μια πόλη γκέτο.

Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=46&ct=60&artid=320309&dt=24/10/2010#ixzz13N1o38Ph

Oct 24, 2010

"Πλατεία σε 14 Δευτερόλεπτα"_ Η Κατεδάφιση του Πρώην ΝΑΤ | "Square in 14 Seconds"_ The Demolition of the Former NAT Building





Κατεδαφίστηκε σήμερα το πρώην κτίριο του ΝΑΤ (ναυτικό απομαχικό ταμείο) με σκοπό να γίνει πλατεία. Το κτίριο που ήταν εγκαταλελημμένο από το 1980, τα τελευταία χρόνια παρουσίασε επικινδυνότητα. Η τοποθεσία βρίσκεται στη συμβολή των οδών Μενάνδρου, Βερανζέρου και Ξούθου. Οι διαδικασίες για την αγορά του οικοπέδου ξεκίνησαν με πρωτοβουλία του δημάχρου Αθηναίων Νικήτα Κακλαμάνη το 2008 και ολοκληρώθηκαν τον Ιανουάριο του 2010. Η ελεγχόμενη κατεδάφιση έγινε με ελληνικής παραγωγής ζελατοδυναμίτιδα (70kg), και διήρκησε μερικά δευτερόλεπτα, ενώ οι διαδικασίες κατεδάφισης 10 μέρες. Αντίθετα μια συμβατική κατεδάφιση θα διαρκούσε 90 μέρες. Πρέπει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο για χρήση δυναμίτιδας για σκοπούς κατεδαφίσεων στην Ελλάδα. Είναι η πρώτη πλατεία που δημιουργείται στο ιστορικό κέντρο εδώ και 150 χρόνια, και η πρώτη ενέργεια για την πολεοδομική αναγέννηση του κέντρου είπε ο δήμαρχος

Ο δήμαρχος πρόσθεσε:
«Υλοποιώ το όραμα ενός μεγάλου πολιτικού, του Αντώνη Τρίτση, ο οποίος είχε πει ότι : ΄΄η πόλη θα αναγεννηθεί όταν βρεθεί ένας Δήμαρχος που θα γκρεμίζει κτίρια και θα δημιουργεί ελεύθερους χώρους στο κέντρο της πόλη΄΄».

Δημοσιεύσεις στον Ηλεκτρονικό Τύπο:
ΕΡΤ

Το Βήμα | Άρθρο "Γκέτο, περιχαράκωση ή συνύπαρξη;" [Ν. Μουζέλης]

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η παγκόσμια κρίση εντείνει την αντιπαράθεση μεταξύ γηγενών και μεταναστευτικών ομάδων σε πολλές ευρωπαϊκές κοινωνίες. Ο μετανάστης, κυρίως στο φαντασιακό των λαϊκών στρωμάτων αλλά όχι μόνο, γίνεται αποδιοπομπαίος τράγος. Ευθύνεται για την υψηλή ανεργία, για την επιδείνωση των υπηρεσιών του κοινωνικού κράτους, για την άνοδο της εγκληματικότητας κτλ. Με αυτόν τον τρόπο τα θετικά αποτελέσματα της μετανάστευσης αγνοούνται και ο ιδεολογικός λόγος της άκρας Δεξιάς μεταφέρει το βάρος της ευθύνης για τη σημερινή δυσπραγία από τον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό στην πολυπολιτισμικότητα, στην εξάλειψη της ομογενοποιημένης εθνικής κουλτούρας. Παρ΄ όλα αυτά, όμως, η πολυπολιτισμικότητα όχι μόνο δεν θα εξαφανιστεί αλλά σίγουρα θα ενταθεί στα χρόνια που έρχονται. Δύο είναι οι βασικοί λόγοι για αυτό.

Παγκοσμιοποίηση

Σε έναν κόσμο όπου η αλληλεξάρτηση όλων των χωρών του πλανήτη αυξάνεται γεωμετρικά και όπου πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι υποσιτίζονται είναι αδύνατον ο Βορράς να αναχαιτίσει το ρεύμα των πολιτικά κατατρεγμένων και πεινασμένων του Νότου- ανθρώπων που προσπαθούν να αποφύγουν την απόλυτη εξαθλίωση, διεισδύοντας στο Club των πλουσίων. Ακόμη και η πιο αυστηρή περιφρούρηση των συνόρων δεν μπορεί να σταματήσει τις μεταναστευτικές ροές από τον τρίτο στον πρώτο κόσμο. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο οι πλούσιες χώρες αντιμετωπίζουν το εξής δίλημμα: είτε να καταλύσουν τις δημοκρατικές ελευθερίες και να επιβάλουν ημιαστυνομικά καθεστώτα είτε να δεχθούν την, μέσα σε λογικά όρια, εντεινόμενη πολυπολιτισμικότητα ως μια αναπόφευκτη κατάσταση που από τη μια μεριά δημιουργεί σοβαρά προβλήματα, αλλά από την άλλη, όταν αντιμετωπίζεται με έναν δημοκρατικό και κοινωνικά δίκαιο τρόπο, συμβάλλει σημαντικά στην οικονομία, στην κοινωνία και στον πολιτισμό μιας χώρας.

Ενας δεύτερος λόγος για τον οποίον η πολυπολιτισμικότητα δεν μπορεί να εξαλειφθεί ή να περιθωριοποιηθεί είναι πως έχει γερές ρίζες (και λόγω της αποικιοκρατίας και λόγω της ανάγκης των κατεστραμμένων από τον πόλεμο δυτικοευρωπαϊκών οικονομιών από φθηνή εργασία- κυρίως στην πρώιμη μεταπολεμική περίοδο). Στον 19ο αιώνα και στις αρχές του 20ού η άνοδος του σοβινιστικού εθνικισμού και η ιδέα πως το έθνος-κράτος πρέπει να έχει μία γλώσσα, μία θρησκεία και μία κουλτούρα οδήγησε στη βίαιη «ομογενοποίηση» του πληθυσμού. Οδήγησε σε πρακτικές που κυμαίνονταν από τη συστηματική εξαφάνιση της κουλτούρας των μειονοτήτων ως τη μαζική εξόντωση πληθυσμών (π.χ. η γενοκτονία των Αρμενίων στην Τουρκία). Αυτού του είδους η βάρβαρη ομογενοποίηση δεν είναι δυνατή σήμερα στον ανεπτυγμένο δυτικό κόσμο. Τα ανθρώπινα δικαιώματα μπορεί να μη γίνονται σεβαστά παντού (π.χ. Ιράκ), αλλά τα προγράμματα των ρατσιστών και των εθνοκαπήλων για «εθνική κάθαρση» αποτελούν φαντασιώσεις. Με βάση τα παραπάνω το βασικό πρόβλημα δεν είναι αν η πολυπολιτισμικότητα θα εξαφανιστεί ή περιθωριοποιηθεί. Το βασικό πρόβλημα είναι τι μορφές θα πάρει στο μέλλον.

Τρεις μορφές

Μια πρώτη μορφή είναι αυτή της πολιτισμικής γκετοποίησης. Σε αυτήν την περίπτωση η μειονότητα περιχαρακώνεται, κλείνεται στον εαυτό της, είτε λόγω εξωτερικών πιέσεων (π.χ. εχθρι κή στάση του γηγενούς πληθυσμού, περιθωριοποίηση μέσω των μηχανισμών της αγοράς ή του κράτους) είτε λόγω επιλογής (π.χ. εθνοθρησκευτικές μειονότητες που θέλουν να αποφύγουν τα «ελευθέρια», κοσμικά, δυτικά ήθη).

Ενας δεύτερος τύπος πολυπολιτισμικότητας χαρακτηρίζεται από την καταπιεστική στρατηγική μιας κυβέρνησης που προσπαθεί να εμποδίσει την αναπαραγωγή της μειονοτικής κουλτούρας (π.χ. η κατάσταση των Κούρδων, κυρίως πριν από τη διακυβέρνηση Ερντογάν). Μια ηπιότερη μορφή πολιτισμικής καταπίεσης μπορεί να αποσκοπεί όχι στην εξάλειψη της μειονοτικής κουλτούρας αλλά στην κατάργηση συγκεκριμένων πολιτιστικών δικαιωμάτων (π.χ. το δικαίωμα του εθνοτικού αυτοπροσδιορισμού της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη ή το δικαίωμα της χρήσης της ισλαμικής μαντίλας στη Γαλλία).

Μια τρίτη μορφή πολυπολιτισμικότητας θα μπορούσε κανείς να την αποκαλέσει πολυλογική ή, για να χρησιμοποιήσω την ορολογία του Χάμπερμας, «επικοινωνιακή». Η πολυπολιτισμικότητα που έχει μια επικοινωνιακή/πολυλογική βάση σέβεται την αυτονομία και την εσωτερική λογική των επί μέρους πολιτισμικών παραδόσεων, επιμένοντας παράλληλα να χτίζει αμφίδρομες γέφυρες μεταξύ τους, δηλαδή να διαμορφώνει μια lingua franca, με τη βοήθεια της οποίας κάθε πολιτισμική λογική θα μπορεί να «μεταφράζεται» και να επικοινωνεί με τις υπόλοιπες.

Οι περιορισμοί

Η μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης αποτελεί ένα παράδειγμα συνύπαρξης διαφορετικών πολιτισμικών παραδόσεων. Σεβασμός που πρέπει να συμβαδίζει με την καθολική αποδοχή στα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα Μια τέτοια lingua franca θα πρέπει να βασίζεται όχι μόνο στην αρχή του αμοιβαίου σεβασμού μεταξύ διαφορετικών πολιτισμικών παραδόσεων αλλά και στην επίγνωση ότι η ειρηνική και δημιουργική συνύπαρξη διαφορετικών παραδόσεων συνεπάγεται και ορισμένους περιορισμούς στην πολιτισμική αυτονομία. Σε μια δημοκρατικά διοικούμενη πολυπολιτισμική κοινωνία, η πολιτισμική αυτονομία περιορίζεται από δύο παράγοντες. Πρώτον, από τις δημοκρατικές εκείνες αξίες που κάνουν κατ΄ αρχήν εφικτό τον πολιτισμικό πλουραλισμό και, δεύτερον, από τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, τα οποία αν και θεσμοθετήθηκαν σε μαζική κλίμακα, πρώτη φορά στη Δύση, έχουν αποκτήσει σήμερα διαπολιτισμικό, οικουμενικό χαρακτήρα. Αυτό που θέλω να πω με το παραπάνω είναι ότι ο σεβασμός για την αυτονομία μειονοτικών πολιτισμικών παραδόσεων δεν μπορεί να εκτείνεται ως την ανοχή, για παράδειγμα, της απόλυτης ανδροκρατίας μέσα στην οικογένεια, την κλειτοριδεκτομή, τη θρησκευτική παρότρυνση σε τρομοκρατικές πράξεις κτλ.

Οι τρεις αυτέςμορφές πολυπολιτισμικότητας αποτελούν «ιδεώδεις τύπους», με την έννοια ότι δεν υφίστανται στην απόλυτα καθαρή εκδοχή τους. Οι υπαρκτές καταστάσεις αποτελούν μείγματα στοιχείων που προέρχονται και από την γκετοποιημένη, και την καταπιεστική και την επικοινωνιακή πολυπολιτισμικότητα- μείγματα μέσα στα οποία, σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση, ένα από τα στοιχεία είναι κυρίαρχο. Με βάση αυτή τη διαπίστωση νομίζω ότι η κυριαρχία της επικοινωνιακής πολυπολιτισμικότητας που συνάδει με τη λογική των δημοκρατικών δικαιωμάτων είναι, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, πολύ δύσκολο να επιτευχθεί κάτω από τις σημερινές συνθήκες. Η νεοφιλελεύθερη παγκόσμια τάξη πραγμάτων σαφώς ευνοεί την παραπέρα ανάπτυξη ενός μείγματος γκετοποιημένης και καταπιεστικής πολυπολιτισμικότητας.

Ο κ. Νίκος Μουζέλης είναι ομότιμος καθηγητής Κοινωνιολογίας LSΕ.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ» στις 24/10/2010

Source_ http://tvxs.gr/node/69013